Cây mâm xôi mọc rất nhiều và được người Việt dùng để làm nhiều loại thuốc. Loài cây này cùng thường dùng để tạo ra gia vị cho các món ăn nhiều dinh dưỡng. Cùng tìm hiểu về mâm xôi và những công dụng, giá trị dinh dưỡng của loài cây này.
Cây mâm xôi là gì?
Cây mâm xôi có dòng họ là hoa hồng và còn gọi là cây phúc bồn tử. Cây này có thể dùng để tạo ra nhiều loại thuốc khác nhau và dùng nhiều trong Đông Y. Các bộ phận của mâm xôi đều có thể sử dụng trừ rễ cây.
Đặc điểm của cây mâm xôi
Cây phúc bồn tử là loài cây thuộc loại thân leo và có kích thước thuộc dạng trung bình. Đặc điểm của cây là có rất nhiều gai và gần như tất cả bộ phận của cây đều có gai. Vì vậy, người dùng cần phải để ý các gai nhọn khi thu hoạch loại cây này để làm thuốc.
Lá cây không quá to cũng không nhỏ có hình trái tim và là lá đơn. Cuống lá sẽ chỉ có một lá và dài tầm 5cm đến 15cm. Hoa của cây phúc bồn tử có màu trắng và có rất nhiều lông, hoa thường mọc ở nách lá và sẽ mọc theo từng chùm. Quả cây mâm xôi khi chín sẽ có màu đỏ và được tạo từ các hạch quả. Các hạch quả tạo thành hình như một chiếc mâm xôi và có hình cầu.
Mâm xôi thường mọc dại ở những vùng rậm rạp, hay các vùng núi. Người đọc có thể tìm loài cây này ở các khu vực núi ở phía Bắc. Cây phúc bồn tử hầu như xuất hiện ở tất cả các khu vực. Hoa của cây thường nở từ tháng 2 đến tháng 3. Còn quả của cây sẽ xuất hiện từ tháng 5 đến tháng 7.
Tác dụng của cây mâm xôi
Cây phúc bồn tử có nhiều tác dụng trong y học và thường để làm những dược liệu trị bệnh. Những bộ phận của cây sẽ có những tác dụng riêng để người dùng sử dụng cho các trường hợp khác nhau.
Quả cây phúc bồn tử
Quả cây thường sẽ thu hoạch vào tháng 5 cho đến tháng 7. Quả mâm xôi hơi chua nhưng cũng khá ngọt. Trong quả cây mâm xôi có nhiều chất tốt cho sức khỏe người dùng như: Axit ellagic, những hợp chất flavonoid, các vitamin và nhiều khoáng chất khác. Trong y học, quả mâm xôi có thể dùng để bổ can thận, tăng sức khỏe, cương dương và giữ tinh khí.
Quả mâm xôi có thể ăn trực tiếp giúp người ăn có sức khỏe tốt hơn. Những thành phần trong quả cây giúp cho người dùng chống lão hóa, chống oxy hóa, ngăn ngừa các tế bào ung thư và loại bỏ các gốc tế bào có hại. Ngoài ra, khi người dùng ăn quả mâm xôi có thể giúp kháng viêm hay kháng khuẩn cực kỳ hiệu quả và an toàn.
Cành và lá cây mâm xôi
Cành và lá cây là loại dược liệu dùng để tạo ra các loại thuốc trong y học. Không như quả mâm xôi, cành và lá mâm xôi có thể thu hoạch bất cứ lúc nào. Thường cành và lá mâm xôi sẽ được người dùng cắt nhỏ và phơi khô để làm thuốc. Những dược liệu rất dễ bị ẩm mốc và dễ hư hại vì vậy cần bảo quản ở những nơi thoáng mát và khô ráo.
Lá cây là bộ phận chứa rất nhiều chất tanin và có nhiều tác dụng trong y học. Lá cây có thể dùng để thanh nhiệt cho cơ thể. Ngoài ra, lá và cành còn dùng để tán ứ, tiêu viêm và có tác dụng hoạt huyết. Đây là loại thảo dược rất phổ biến trong y học mà người dùng có thể sử dụng dễ dàng để tăng cường cho sức khỏe. Người đọc có thể sắc cành và lá thành nước để uống.
Cách trồng cây mâm xôi
Mâm xôi khá dễ trồng và sống lâu năm. Chúng ta có thể thấy mâm xôi rất nhiều tại các khu rừng mà không cần phải trồng. Tuy nhiên, người dùng để trồng được mâm xôi thì cũng cần phải biết cách trồng hiệu quả và nhanh kết trái.
Chuẩn bị trồng cây mâm xôi
Mâm xôi là loài cây chịu hạn khá tốt nên không cần quá nhiều nước. Người trồng cần lựa chọn đất hợp lý. Nên dùng đất thoát nước tốt và nhiều dinh dưỡng. Mỗi người cũng có thể dễ dàng mua giống mâm xôi ở những cửa hàng, nên mua giống ngoại vì chất lượng cao hơn. Người dùng nếu muốn thu hoạch đúng vụ thì hãy gieo hạt ở đầu mùa xuân để cây phát triển và ra quả theo kế hoạch.
Cách trồng đơn giản
Người trồng nên làm đất trước khi gieo hạt cây mâm xôi. Sau khi làm đất xong, chúng ta tiến hành gieo hạt giống mâm xôi xuống đất. Người trồng nên gieo hạt tầm 1cm tính từ mặt đất sau đó cho thêm 1 lớp đất mỏng lên trên. Khi gieo xong, bạn tiến hành tưới nước cho đất để có độ ẩm cho hạt giống mâm xôi phát triển. Nên để chậu ở nơi có nhiều ánh sáng và thoáng mát.
Để hạt giống mâm xôi nảy mầm cần thời gian khá lâu. Giai đoạn này cần nhiều nước nên bạn phải thường xuyên tưới nước. Khi đã phát triển thành cây thì không nên tưới nhiều và chỉ nên tưới 1 tuần 1 lần. Cây con vừa mọc còn rất yêu nên chú ý không để côn trùng phá cây làm chết cây. Khi thấy cây đủ lớn có thể đem ra trồng ở nơi thích hợp hơn.
Khi cây mâm xôi trưởng thành
Khi trồng được 6 tháng thì cây sẽ bắt đầu ra hoa. Một khoảng thời gian sau thì hoa sẽ tàn và bắt đầu ra quả mâm xôi. Khi quả non vừa mới xuất hiện thì thường rất xấu và có màu tối tuy nhiên tầm 15-20 ngày sau thì quả sẽ lột xác thành những quả mâm xôi đẹp mắt. Khi quả chuyển sang màu đỏ thì lúc đó có thể thu hoạch quả để ăn.
Lưu ý khi trồng cây mâm xôi
Người trồng nên trồng mâm xôi ở nơi thoáng mát và có thể nhận nhiều ánh sáng. Ánh sáng càng nhiều và càng mạnh thì quả cây sẽ càng ngọt và cây cũng sinh trưởng mạnh hơn. Khi thay đổi nơi trồng thì nên bón phân để cây có thể phát triển mạnh hơn.
Năm đầu tiên là năm cây phát triển mạnh nhất vì vậy nên bón nhiều phân hữu cơ cho cây. Người trồng cần nhổ cỏ xung quanh cây và nếu thấy cây cao thì nên làm giàn để cây leo. Khi chăm sóc cây nên đeo bảo hộ để tránh bị gai cây đâm vào người. Tránh để cây tiếp xúc nhiều với trời mưa, nếu cây bị dầm mưa quá nhiều thì quả sẽ không được ngọt.
Chăm sóc cây mâm xôi hiệu quả
Khi trồng mâm xôi, người dùng cần phải biết cách chăm sóc cây hợp lý để cây phát triển mạnh. Khi chăm sóc cây không nên tưới nhiều nước, khi cây trưởng thành thì tưới hai tuần một lần trong bất cứ hoàn cảnh thời tiết nắng nóng.
Người trồng nên tỉa cây ít nhất một năm một lần. Sau khi thu hoạch thì nên cắt những cành yếu chỉ để 5-6 cành khỏe cho cây phát triển. Đến thời kỳ ra trái thì nên cắt bỏ các cành có màu úa vàng hoặc các cành khô.
Nên bón phân hữu cơ cho cây vào cuối mùa đông để cây phát triển mạnh vào mùa xuân. Khi thấy nhiều mưa thì nên rải lá khô hoặc bột gỗ để ngăn ngừa cỏ dại phát triển làm mất chất dinh dưỡng cho cây.
Có thể bạn quan tâm:
- Cây mít là gì? Lợi ích của cây mít với con người
- Cây phát tài – giống cây phong thủy được nhiều nhà ưa chuộng
Kết luận
Cây mâm xôi có nhiều công dụng đặc biệt tốt cho sức khỏe người dùng, Là một loại cây hoang nhưng có nhiều tác dụng tốt và có thể dùng để làm thuốc. Cây rất dễ trồng tuy nhiên người trồng cũng cần biết cách trồng để cây phát triển mạnh mẽ và nhanh kết trái. Qua bài viết, người đọc sẽ biết rõ về mâm xôi. những tác dụng của cây và biết cách trồng cây hiệu quả.